De seconden tikken voorbij, maar dan verschijnt er voorzichtig een tweede streepje op de test. Gefeliciteerd, je bent zwanger! Of je nu door het dolle heen bent of nog even aan het nieuws moet wennen, er breekt een spannende tijd aan. Gevoelige borsten, een hoop emoties en wat ochtendmisselijkheid; ze herinneren je aan het wondertje dat in jouw buik groeit. Maar wat als die eerste zwangerschapskwaaltjes uitgroeien tot een ware ziekte? Zo’n 2 tot 3% van de zwangere vrouwen leidt aan Hyperemesis Gravidarum (HG), een serieuze aandoening die de roze roes in een donderwolk laat verdwijnen, zo ook voor Eline (35).
Ochtendmisselijkheid
Het zou je maar overkomen, je hebt net ontdekt dat je zwanger bent en het overgeven begint. Niet een enkele keer in de ochtend, of na het ruiken van een vies geurtje, maar misschien wel 10 tot 20 keer per dag. Vrouwen die een HG zwangerschap voor hun kiezen krijgen, hebben last van extreme zwangerschapsmisselijkheid en braken tijdens de eerste maanden van hun zwangerschap. Normaal eten en drinken is er niet meer bij en kans op uitdroging en ondervoeding ligt op de loer. “Ik had nog maar net ontdekt dat ik zwanger was, toen de misselijkheid begon. Iets waarvan ik dacht dat het erbij hoorde, maar toen ik al bijna een week geen eten of drinken binnen hield en in het ziekenhuis belandde werd me duidelijk dat dit geen normale zwangerschapsmisselijkheid was”, aldus Eline, zwanger van haar eerste kindje.
Hyperemesis Gravidarum
De symptomen van HG beginnen al vroeg in de zwangerschap. Naast ernstige misselijkheid en/of veel braken, is normaal eten en drinken er niet bij en worden de dagelijkse activiteiten van de vrouwen die er aan lijden sterk beperkt. Ook doen zich regelmatig tekenen van uitdroging en ondervoeding voor, waardoor vrouwen in het ziekenhuis moeten worden opgenomen voor het toedienen van vocht, vitaminen en eventueel extra (sonde)voeding. En hoewel bij een groot deel van de vrouwen de klachten verderop in de zwangerschap verdwijnen, zijn er ook vrouwen die 9 maanden lang moeten ploeteren. “HG is een ware nachtmerrie. Eéntje waar geen eind aan lijkt te komen. En naast je eigen gezondheid, maak je je ook nog eens druk om de gezondheid van je baby. Gelukkig kan deze laatste heel veel hebben”, vertelt Eline.
Psychische uitdaging
HG zorgt niet alleen voor lichamelijke klachten, maar weegt ook enorm zwaar op de psyche blijkt uit het verhaal van Eline: “Nadat ik na mijn eerste ziekenhuisopname opnieuw extreem misselijk werd, weer niets binnenhield en krom van de maagpijn dagen in een donkere slaapkamer verbleef, twijfelde ik oprecht of ik deze zwangerschap door kon zetten. Hoewel het mijn grootste wens is om moeder te worden, voelde ik aan alles dat ik het op deze manier niet ging volhouden. Gelukkig knapte ik na weer een infuus in het ziekenhuis enigszins op en zorgde nieuwe medicatie dat de scherpe randjes van de misselijkheid verdwenen. En toch blijft het ook nu nog een bittere strijd tegen mijn eigen lijf”.
Onbegrip en verdriet
Omdat Hyperemesis Gravidarum niet onder de bekende zwangerschapsziekten valt zoals zwangerschapsdiabetes, weet de omgeving van de vrouwen zich soms maar moeilijk een houding aan te nemen tegenover de zieke. “Hoewel mijn klachten in het ziekenhuis zeer serieus genomen werden, iets wat vroeger voor andere vrouwen wel eens anders is geweest, merkte ik dat mijn omgeving niet zo goed wist hoe en wat. Hoe vaak ik wel niet heb moeten horen ‘oh ik was ook zo misselijk toen’ en ‘in het tweede trimester wordt het vast en zeker beter!’. Lief bedoelde woorden, die helaas niet voor troost maar juist meer onbegrip zorgden. Want ga maar eens in mijn schoenen staan, alleen dan zul je weten hoe het echt voelt”.
Aan de zijlijn
En hoewel HG voor de vrouw in kwestie natuurlijk het allerzwaarst is, hebben de partners het ook zwaar te verduren. Met de handen in het haar staan zij aan de zijlijn. “Je vriendin zo zien lijden om een gezamenlijke wens in vervulling te laten gaan is zwaar. Je kunt de pijn niet wegnemen, er enkel voor haar zijn en dat voelt wrang. Tel daar het commentaar op medicijngebruik van verschillende apotheekmedewerkers bij op (‘deze medicijnen zijn slecht voor de baby’) en de frustratie is compleet”, aldus Bert, partner van Eline. “Gelukkig hebben we ook heel veel steun van onze vrienden en familie. Kom je immers dichterbij, dan zie je wat HG met iemand doet en kun je je een voorstelling maken van hoe zwaar het moet zijn”.
Onderzoek en behandeling
Om onbegrip van medisch personeel, gebrek aan informatie en het gevoel er alleen voor te staan met deze aandoening tegen te gaan, werd in 2013 de Stichting ZEHG (Zwangerschapsmisselijkheid en Hyperemesis Gravidarum) opgericht door vrouwen die zelf HG in hun zwangerschap(pen) hebben meegemaakt. De stichting maakt zich hard voor het creëren van een plek voor vrouwen met extreme zwangerschapsmisselijkheid, waar zij zich gehoord en gezien voelen. Daarnaast is het verspreiden van informatie over de aandoening en het creëren van begrip een belangrijke doelstelling, evenals het mogelijk maken van onderzoek naar de aandoening en de behandeling ervan. Hierover is op dit moment namelijk nog maar weinig bekend.
Ben jij of ken jij iemand die last lijkt te hebben van extreme zwangerschapsmisselijkheid? Wacht niet langer. Bezoek de website van Stichting ZEHG voor meer informatie en lotgenotencontact.