Een bezoek aan Auschwitz-Birkenau brengen. Dat is wat ik wilde doen. Sommige mensen vinden dit ongelofelijk terwijl anderen zeggen ook nog naar deze plek te willen. Tijdens onze citytrip in maart naar Krakau zouden we ook een bezoek aan Auschwitz-Birkenau gaan brengen. Van 1940 tot 1945 dienden Auschwitz en Auschwitz II (ook wel Birkenau genoemd) als concentratiekampen gedurende de Tweede Wereldoorlog.
Zelfs de vogels fluiten hier niet meer…
Auschwitz
Auschwitz is een verzamelnaam van de concentratie en vernietigingskampen die tijdens de Tweede Wereldoorlog door nazi-Duitsland gebruikt werden. Het was het grootste concentratiekamp van alle Duitse concentratiekampen. In totaal zijn er in Auschwitz tussen 1940 en 1945 meer dan 1,1 miljoen mensen vermoord om religieuze, etnische, geaardheid, politieke of een willekeurige andere redenen. De kampen die onder Auschwitz vallen zijn ; Auschwitz, Auschwitz II (Birkenau), Auschwitz III (Monowitz). Wij bezochten Auschwitz en Auschwitz II (Birkenau).
Indrukwekkend
Auschwitz ligt op ongeveer een uur van het centrum van Krakau af. Je kunt de concentratiekampen georganiseerd bezoeken of op eigen gelegenheid. Wij kozen voor de laatste optie omdat je zo meer tijd hebt (de georganiseerde bezoeken duren maximaal 3 uur). Eenmaal aangekomen reserveerden we een Engelstalige gids en bekeken we een film voorafgaand aan de rondleiding. De film gaat over al het leed dat hier heeft plaatsgevonden en over de bevrijding van Auschwitz. De film was zeer indrukwekkend en zal ik mijn leven lang niet meer vergeten.
Rondleiding
Tijdens de rondleiding lopen we met onze gids over het terrein van Auschwitz (het basiskamp). De start van deze rondleiding begint met het bekende ”Arbeit macht frei” bord boven de ingang van het kamp. We krijgen hier koude rillingen van. De gids neemt ons mee en verteld ons veel over wat hier heeft plaats gevonden maar als we voorwerpen zien uit die tijd wordt het echt. We zien schoenen, brillen, gaspotjes etc. Dit alles maakt op ons een diepe indruk. Na het zien van een glaswand met alleen haar (2 ton aan mensenhaar) draait mijn maag om. Hoe waren mensen in staat om deze gruwelijkheden te plegen?
Tentoonstellingen
In de verschillende barakken die dit kamp kent zijn veel tentoonstellingen te vinden over onder andere zigeuners en Nederlandse Joden. We bezoeken de tentoonstelling van de Nederlandse Joden en zien veel teksten en foto’s aan de muren. Het meest hartverscheurende is een enorm lange muur waarop lijsten staan met op lettertype 5 alle namen van de Nederlandse Joden die omkwamen in Auschwitz gedurende de Tweede Wereldoorlog. We vinden het onbegrijpelijk wat er hier is gebeurd.
Birkenau
Na de rondleiding van ruim 2 uur gaan we met een bus en onze gids verder om een bezoek te brengen aan Auschwitz II-Birkenau. Ik kan niet uitleggen hoe immens groot dit terrein is. Overal zie je barakken, treinspoor, prikkeldaad en de vele lantaarns. Midden op het terrein staat nog een oude wagon. Terwijl we het hele terrein in ons op proberen te nemen, lopen we voorzichtig onze gids achterna. Hij verteld ons dat de linkerzijde een werkkamp was en de rechterzijde was bedoeld voor mensen die direct naar de gaskamers werden gestuurd. Aan het einde van het kamp bevonden zich de gaskamers en de crematoria. Deze zijn compleet verwoest aangezien de Duitsers dit net voor de bevrijding in brand staken. Het is moeilijk om uit te leggen hoe het was, omdat je dit zélf moet zien. Het gevoel als je naast het spoor loopt richting de crematoria is niet te beschrijven.
Overlevenden
Het aantal overlevenden van Auschwitz wordt geschat op 200.000. Hierbij zijn gevangenen die vanuit Auschwitz naar andere kampen gedeporteerd werden wel meegerekend, ook als die in of op weg naar die kampen om het leven kwamen. De namen van slachtoffers zijn vaak bekend, doordat die door de Duitsers werden bijgehouden. Ik vroeg onze gids of er nog overlevenden zijn die de kampen bezoeken. Hij vertelde me dat zij met regelmaat naar de plek gaan om te herdenken.
Het besef van leven in vrijheid kwam in de taxi bij ons naar boven en is niet meer weggegaan. Ik vind Auschwitz een must see opdat we nooit mogen vergeten wat er is gebeurd.
