Valerie keerde na 9 jaar buitenland terug naar haar roots: Zwitserland

Na 9 jaar in het buitenland te hebben doorgebracht – waarvan 5 in Nederland – verhuisde Valerie in augustus 2022 terug naar haar geboorteland Zwitserland. Aangezien Valerie geboren en getogen is in dit prachtige land met zijn mooie bergen, zou je denken dat een terugkeer in de Zwitserse cultuur niet zo’n probleem moet zijn. De waarheid is toch iets anders. Want hoewel Valerie echt Zwitser is, lijkt ze toch steeds meer ‘Dutchie at heart’ en worden de cultuurverschillen steeds duidelijker.

Terug naar huis

I’ll be brutally honest! Hoewel ik akkoord ging met mijn man om naar Zwitserland te verhuizen, vond ik de eerste maanden terug in mijn thuisland erg moeilijk. Ik besefte me dat deze verhuizing toch een grotere stap voor mij was, dan ik van te voren had kunnen bedenken. Bovendien waren er weinig mensen die mij hierin begrepen. “Jij bent toch Zwitsers, jij bent hier opgegroeid, wat is je probleem?”. Mijn probleem was een probleem dat er 9 jaar geleden ook al was. En dat probleem was precies de reden waarom ik toen vertrokken ben en pas na mijn pensioen zou terugkeren. Maar ‘here we are’, soms loopt het leven toch net iets anders. En hoewel ik inmiddels de leukste baan ooit heb gevonden en happy ben om in Zwitserland te zijn, moet ik af en toe nog steeds wennen aan die overduidelijke cultuurverschillen. Best gek hè? Ik geef je enkele voorbeelden.

Ben je boos op mij?

“Ben je boos op mij? Heb ik iets gezegd gisteren wat je lastig vindt? Jullie waren opeens de deur uit en weg.” Een appje van één van mijn beste vriendinnen die ons had uitgenodigd voor een dinertje bij haar thuis pronkt op mijn scherm. Ik snap er niets van? Waar komt dit opeens vandaan? We hadden toch een leuke avond? Opeens valt het kwartje, ik ben wel echt heel Nederlands geworden!

De betreffende avond: voor wij vertrekken, vraagt mijn man mij “zullen we zo gaan” en ik antwoord met “yes”. We staan op, geven mijn vriendin en haar man een knuffel en staan binnen 5 minuten met ons jas aan buiten. Heel Nederlands kan ik je vertellen! In Zwitserland gaat zo’n afscheid toch nét iets anders. Zomaar opeens vertrekken is echt not done; eerst het toneelstukje. In Zwitserland kondig je aan dat je denkt binnenkort te vertrekken. Vervolgens blijf je een paar minuten zitten, dan sta je op en loop je richting de jassen om hier vervolgens nog eens een half uur bij de deur te staan kletsen. Na 1 of soms zelfs 2 uur na aankondiging van je vertrek, ben je dan toch ein-de-lijk de deur uit.

Zwitserland

“Is deze stoel bezet?” Zwitserse treinen…

Zwitserse treinen zijn heel schoon en eigenlijk altijd op tijd. Niets om boos over te worden. En toch zijn mensen hier altijd heel gestrest als ze de trein moeten pakken! Iets waarover ik me weer eens goed heb verbaasd sinds mijn terugkeer in Zwitserland. En dat terwijl reizen per trein door Zwitserland zo prachtig is!

Het station: mensen staan ongeduldig op het perron te wachten, elkaar voorzichtig de juiste kant op stuwend. De kant van de treindeur. En dit terwijl de trein nog niet eens is gestopt! Is de trein gestopt, dan laat je eerst alle mensen uitstappen, althans dat is de regel in Nederland. Een ongeschreven regel die ook in Zwitserland geldt, maar waarmee menig Zwitser toch aardig wat moeite heeft. Zodra de laatste passagier eruit is, word je letterlijk de trein ingeduwd. Waarom? Zwitsers willen altijd zitten.

In de trein is er altijd een 4-persoonszitje, maar iedereen wil zo’n zitje voor zichzelf. Ben je te laat en zit iemand al in zo’n 4-persoonshoekje, dan is het gebruikelijk om ergens anders plaats te nemen óf beleefd te vragen of je in het hoekje mag zitten. Iets wat ik hilarisch vindt en totaal onnodig. Zelf vraag ik namelijk nooit om een plek, de stoel is immers vrij. Dit leverde grappig genoeg al een paar keer een verrassende reactie op. Zo slaakte een man waarbij ik ging zitten een geïrriteerde zucht, stond op en wisselde van blok.

Zwitserse efficiëntie

Maar het is niet alleen maar kommer en kwel. Eén ding waar ik toch wel heel erg veel van houd is efficiëntie. Iets waar ze in Zwitserland heel erg goed in zijn. Een simpel voorbeeld hiervan is de roltrap. Er is een ongeschreven wet en als je je er niet aan houdt, krijg je dit meteen te horen. Het is: rechts staan, links gaan. Wil je de roltrap op maar niet lopen? Sta rechts. Wil je de roltrap op en lopen? Loop links. Dit functioneert mega goed, behalve met toeristen, die dit dan ook meteen te horen krijgen.

Zwitserland

Papierloos? Dat kennen ze niet

Het is 2023, we zijn papierloos… maar niet in Zwitserland. Regelmatig vliegen de rekeningen de brievenbus door. En dan niet de digitale versie, want automatische incasso werkt hier niet zoals in Nederland. Er is hier een ander systeem, de zogenoemde e-bill. Helaas maakt dit systeem het betalen van rekeningen zeker nog niet zo makkelijk als in Nederland. Gevolg: de old-fashioned map is weer uit de kast getrokken voor al mijn papieren documenten.

Zondag, rust dag

Op zondag is hier alles dicht. Het is immers rustdag. De winkels zijn gesloten (behalve een tot twee kleine supermarkten op het station), maar veel restaurants zijn open. Je bent gedwongen om je rust te pakken, de deur uit te gaan en buiten te zijn. Wandelen, zwemmen, koffietje drinken. Ik heb er moeite mee, maar mijn Nederlandse man vindt het heerlijk. Wat ik juist heel fijn vond in Nederland, was dat ik mijn hele weekend kon plannen met leuke activiteiten, om dan vervolgens zondagavond nog even de Albert Heijn binnen te lopen om boodschappen voor de week te doen. Dit kan nu niet meer, alles moet vooruit gepland worden, anders heb je zondag niets te eten in huis.